Σκοπός

Στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη της ιστορικής ερευνάς στην οικονομικά υποβαθμισμένη περιοχή της Ηπείρου και μάλιστα έκτος των αστικών της κέντρων με τρόπο ώστε να ενισχυθεί η επιστημονική έρευνα αλλά και η σύνδεση της με την τοπική επιχειρηματικότητα Ως αφετηρία του έργου επιλέξαμε τις κτιτορικές επιγραφές των βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων της Ηπείρου (4^ος -18^οςαι.) καθώς επίσης και τα πορτραίτα των δωρητών στα μνημεία αυτά. Η έρευνα γίνεται σε σύνδεση με τα ίδια τα μνημεία και το ευρύτερο σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον που τα περιβάλλει. Τρίτο πεδίο έρευνας -εκτός των κτιτορικών επιγραφών και των κτιτορικών παραστάσεων- αποτελούν ενδεικτικά φορητά έργα των εξεταζόμενων μνημείων, τα οποία αποτελούν επιπλέον τεκμήρια χρονολόγησης και ιστορικών ενδείξεων για τους ναούς: ξυλόγλυπτα τέμπλα, φορητές εικόνες, αργυρά και χρυσά ιερατικά σκεύη, λειτουργικά βιβλία. Παράλληλα η μελέτη των φορητών έργων δίνει ενδιαφέροντα στοιχεία για την οικονομική κατάσταση των περιοχών, καθώς και για τις τυχόν εμπορικές σχέσεις των κατοίκων με άλλες περιοχές.

Οι κτιτορικές επιγραφές αποτελούν μια πολύ σημαντική ιστορική πηγή η οποία μας παρέχει πληροφορίες όχι μόνο για το ίδιο το μνημείο στο οποίο βρίσκονται αλλά και για το γενικότερο κοινωνικο-ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκαν τα έργα. Η έρευνα αυτή φιλοδοξεί να συμπληρώσει το κενό για την περιοχή της Ηπείρου και να αποτελέσει την αρχή για την δημοσίευση (εκτός εκδοτικού οίκου) των επιγραφών και των υπόλοιπων περιοχών που ανήκαν στην Ήπειρο (στην έρευνα περιλαμβάνονται και οι κτιτορικές επιγραφές σε ναούς της Νότιας Αλβανίας). Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος των επιγραφών αυτών είναι αδημοσίευτο. Το ερευνητικό αυτό εγχείρημα ασχολείται με δύο τομείς, οι οποίοι έχουν ως κοινό το γεγονός ότι ήταν μέχρι τώρα οι μεν επιγραφές παραμελημένες από τη σύγχρονη επιστημονική έρευνα, ενώ η ύπαιθρος της Ηπείρου ανήκει στις οικονομικά πλέον υποβαθμισμένες περιοχές της Ε.E., καθώς η οικονομική δραστηριότητα παρουσιάζει τους πιο χαμηλούς δείκτες.

Στην παρούσα έρευνα είναι αξιοσημείωτο το εγχείρημα συγκέντρωσης των κτιτορικών επιγραφών όλης της Ηπείρου με όρια από τον 4^ο έως τον 18^ο αιώνα και απόδοσής του με απόλυτα επιστημονική μεθοδολογική προσέγγιση. Χρησιμοποιήθηκαν επίσης, καινοτόμες τεχνικές προσεγγίσεις:

• η φωτογράφηση όπου κρίθηκε απαραίτητο, των υποστρωμάτων επιγραφών για εξεύρεση παλαιότερων στρωμάτων και
• η τρισδιάστατη αποτύπωσή ενδεικτικών φορητών έργων με 3dscanner, ώστε να είναι προσιτά μέσω διαδικτύου τόσο σε εξειδικευμένους χρήστες όσο και σε επισκέπτες του διαδικτυακού χώρου.